بورس، ابزاری برای هدایت نقدینگی بازارهای ارز و طلا به سمت جهش تولید

نور امیدی در سیاهی بازارهای ملتهب

اقتصاد ایران دوره حساسی را سپری می کند و در حالی که اقتصاد تمام جهان بعد از بحران جهانی کرونا فلج شده است، کارشناسان پیش بینی می کنند که اقتصاد ایران در سال 1399 سخت‌ترین سال خود را سپری خواهد کرد (1) . التهاب بی سابقه بازار‌های ملی و بین المللی و قیمت سکه و طلا نیز خود گویای این حقیقت است که گذرگاه سختی در پیش خواهیم داشت.

اما در میان این همه اضطراب و فشار، نور درخشانی از پرتوهای امید و آسایش، از سویی بر اقتصاد ایران در حال تابش است که پیش از این در سراسر جهان توانسته بود نقشی مسیحایی را در اقتصادهای ورشکسته ایفا کند (2).

بازار سرمایه تاثیر بسیاری در بزرگ کردن شرکت‌های داخلی در کشورهای مختلف دارد. شاید اگر بازار سرمایه این قدرت را نداشت، امروزه ابرقدرت هایی مانند فیس بوک، توییتر، اپل، مایکروسافت و... چنین رشد چشمگیری را تجربه نمی کردند. اما سوال اصلی این است که بازار سرمایه چه نقشی می تواند در اقتصاد این روز‌های ایران و بخصوص قیمت طلا و ارز داشته باشد؟  در ادامه دقیق‌تر به این موضوع خواهیم پرداخت.


 

اشتیاق مهار نشدنی برای خرید طلا و ارز

قیمت طلا در ایران به عوامل مختلف بسیاری مانند قیمت جهانی هر انس طلا و همچنین قیمت دلار و ارز بستگی دارد. قیمت ارز نیز به نرخ تولید ناخالص داخلی، نرخ رشد صادرات، انباشته صندوق دخیره ارزی و بسیاری عوامل دیگر بستگی دارد (3). اما این روز‌ها بیش از هر چیز قیمت طلا و ارز دستخوش اشتیاق بی اندازه مردم برای سرمایه گذاری شان در این بازار‌ها شده است.

قانون طبیعی عرضه و تقاضا می گوید که هر چه تقاضای یک کالا نسبت به عرضه آن بیشتر شود، قیمت آن کالا بالاتر خواهد رفت. به همین جهت امروزه با حرکت نقدینگی جامعه به سوی بازار‌های طلا و ارز، شاهد التهاب لجام گسیخته در این بازار‌ها هستیم و راهکارهای دولت برای کنترل این اوضاع، بیشتر شبیه به سرپوش گذاشتن بر روی واقعیت است تا اقدام.

اما این رشد فزاینده تا کجا ادامه خواهد داشت؟ بدون شک همه می دانند که با تغییر کردن اوضاع و باز شدن دروازه‌های صادرات، دلار به بازار تزریق خواهد شد و از این رو تمام این مسیر، عکس می‌شود و باز مشکل نقدینگی و از سوی معکوس شدن قیمت طلا و ارز و مشکلات بعدی و...

اگر دولت نتواند از ورود نقدینگی جامعه به بازار طلا و ارز جلوگیری کند، حل بحران قیمت طلا و ارز روز به روز دشوار‌تر می‌شود و دود آن جز در چشم مردم در چشم کسی دیگر نخواهد رفت (4) . راهکار اصلی جلوگیری از ورود نقدینگی به بازارهای نام برده، هدایت آن به سوی بازارهای سرمایه است. چیزی که در این روز ها مورد تاکید موکد سران اقتصادی و دولت مردان نیز هست (2) .
 

 

جذب نقدینگی سرگردان توسط بازار سرمایه

پس از آغاز بحران کرونا و بسته شدن دروازه‌های صادرات و واردات در کشور، تمام سرمایه‌های بین المللی در داخل کشور گردش کردند و واحد‌های تولیدی و صنعتی اقدام به تولید با توجه به اقتضای شرایط نمودند. در این شرایط بانک مرکزی راهی جز استفاده از صندوق ذخیره ارزی نداشته و همین موضوع باعث افزایش قیمت ارز در کشور داشت. این اتفاق در حال حاضر برای بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه نیز افتاده است و حتی کشورهای قدرتمند نیز در این شرایط با مشکلات متعدد اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند (5) .

یکی از بهترین راهکارهای مهار وضعیت پیش آمده، حرکت دادن نقدینگی سرگردان موجود در بازار به سوی بورس است. مردم در حال حاضر نقدینگی‌های خود را به سوی بازار طلا و ارز سوق داده اند و همین امر سبب افزایش التهاب در این بازارها گردیده است. در بسیاری از برهه‌های این چنینی تاریخ اقتصاد، این بازار سرمایه بود که توانست در گاهی مواقع حتی یک کشور را از ورشکستی نجات دهد.

رشد شاخص‌های بورس به معنای حرکت سرمایه‌های سرگردان جامعه به سوی شرکت‌های خصوصی است که در راستای توسعه و تولید ملی تلاش می کنند. رشد و توسعه شرکت‌های تولیدی و صنعتی خود به معنای شکوفایی ارزش افزوده‌های نهفته در دل جامعه است که چرخ اقتصاد را به حرکت در آورده و نوسانات بازار را به حداقل می رساند. حرکت به سوی استقلال نیز تنها از همین راه میسر خواهد بود.

در سال‌های اخیر در ایران بازار بورس توانسته همه را شگفت زده کند و محاسبه رشد شاخص‌های آن دیگر از دست مدل‌های پیش بینی خارج گردیده است.

همین رشد در بازار سرمایه بود که توانست خاطرات تلخ گذشته بازار بورس ایران را از یاد‌ها پاک کند و یکبار دیگر سرمایه گذاران را علاقه مند به سرمایه گذاری در خود کند.

در همین چند ماه گذشته و از آغاز سال 99 بازار بورس در ایران شاهد جذب هزار میلیارد تومانی سرمایه جدید بود که ثبت نام کاربران تازه و اعطای کدهای جدید بورسی خود گواهی بر این حرکت عظیم و جهادی هستند (4).


 

مزایای سرمایه گذاری در بازار سرمایه

بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه و اساتید مدیریت مالی کشور معتقدند که سرمایه گذاری هوشمندانه در بازار سرمایه به مراتب سود بیشتری از خرید طلا و ارز خواهد داشت و برای این موضوع شواهد بسیاری نیز رو کرده اند. شاید ندانید که در چند ماه و چند سال گذشته، شرکت‌های زیادی در بازار سهام ایران بوده اند که رشد 250 تا 600 درصدی سرمایه را تجربه کرده اند (که با توجه به شعار سال جهش تولید دور از ذهن نیست) . این درحالی است که در خوشبینانه‌ترین حالت این سود در بازارهای طلا و ارز 100 در صد بوده است.

بسیاری گمان می کنند که سرمایه گذاری در بازار طلا و ارز کم خطر‌تر از بازار سرمایه است و با این کلیشه، خود را از سودهای فراوان و مزایای بسیاری محروم گردانده اند. سرمایه گذاری در بازار سرمایه مانند گذشته محدود به افراد متخصص نیست و امروزه با گسترش اینترنت و آموزش هایی که در سایت‌های فارسی زبان قرار گرفته، هر کسی می تواند یا به مباحث مربوط به سرمایه گذاری مسلط شود و یا به سادگی یک کارشناس با تجربه را برای اعتماد و سرمایه گذاری انتخاب نماید.

به علاوه سرمایه گذاری در بازار سرمایه می تواند به چرخش چرخ‌های تولید در ایران و تحقق شعار جهش تولید نیز کمک کند. با نام گذاری امسال به نام سال جهش تولید، اهتمام بسیاری از دستگاه های دولتی به سوی رونق بیشتر و سریع‌تر تولید مایل شد و این موضوع، نیمی از مشکلات تولید کنندگان را حل نمود.

حال نوبت مردم و سرمایه داران است تا با ورود سرمایه خود به بازار سهام، حمایت خود را از اقتصاد مستقل و تولید مستقل نشان دهند. البته نا گفته نماند که در این برهه از اقتصاد، سود بسیاری از این حمایت نصیب مردم هوشمند خواهد شد.


 

نقش دولت در حرکت نقدینگی به سوی بازار سرمایه

در این میان اقدامات دولت در جهت ایجاد اشتیاق مردم برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه ستودنی بوده است. تاکیدات رئیس دولت و وزرا از یک سو و ایجاد زیرساخت هایی که سال‌ها در انتظارش بودیم از سویی دیگر سبب رونق بی سابقه در بازار سهام گردیده و به علاوه این ها، گشایش درهای بازار سرمایه بر روی برخی شرکت‌های خصوصی که پیش از این شرایط لازم برای ورود به بازار سرمایه را نداشته اند نیز بیش از پیش در این امر دخیل بوده است (6) .

دولت با تغییراتی که در چند ماه اخیر در بازار سرمایه ایجاد کرده است و با کمک قوه قضاییه، توانسته رونق تازه‌ای به این بازار ببخشد و بستری امن برای سرمایه گذاری شفاف و پر سود ایجاد نماید. با حرکت نقدینگی مردم به سوی بازار سرمایه به زودی شاهد کاهش التهاب در قیمت طلا و ارز خواهیم بود.

پس از آزاد سازی سهام عدالت و تزریق این سرمایه در بازار بورس، این بازار در ایران شاهد نقطه عطفی در وضعیت خود خواهد بود و مردم نیز بیش از پیش به سرمایه گذاری در این بازار علاقه پیدا خواهند شد.

شرکت‌های زیادی چشم انتظار ورود به بازار سرمایه هستند تا با جذب سرمایه بتوانند به رشد چشم گیر و افزایش تولید بپردازند. در این راستا همچنان نیاز به همت دولت احساس می‌شود که سرعت عرضه سهام شرکت‌های در صف انتظار را افزایش دهد و اشتیاق تولیدکنندگان و مردم را بیشتر و بیشتر نماید.

برای سرمایه گذاری در بورس باید توجه کنید که شرکت‌های تولیدی و صنعتی که رشد آن‌ها نقش پررنگ تری در شکوفایی اقتصادی دارند، بدون شک در اولویت هستند.


 

شرکت هایی که به کمک بورس به شکوفایی رسیدند

پیش از این شرکت هایی را نام بردیم که با ورود به بازار سرمایه موفقیت‌های بیشتری را در کشورهای دیگر به دست آوردند و به این ترتیب توانستند اقتصاد آن کشورها را از رکود نجات دهند. در ایران نیز شرکت‌های زیادی بوده اند که پس از ورود به بازار سرمایه توانستند نقش بسزایی در جهش تولید ایفا کنند و رشد چشمگیری را تجربه نمایند.

شرکت هایی مانند پارس مینو، ایران تایر، آسان پرداخت پرشین، به پرداخت ملت، شرکت اقتصادی و خودکفایی آزادگان و بسیاری از شرکت‌های نظیر این، همگی شرکت‌های معتبر و یا ناشناخته‌ای بوده اند که با ورود به بازار سرمایه، علاوه بر جذب نقدینگی‌های سرگردان، نقش پررنگی در رشد و شکوفایی اقتصادی و افزایش استقلال کشور و جهش تولید نیز داشته اند (7) .
 

نتیجه گیری

در وضعیت ملتهب قیمت طلا و ارز بهترین راهکار برای جلوگیری از ورود نقدینگی جامعه به سوی این دو بازار، هدایت آن به سوی بازار سهام است. بازار سهام ایران در نقطه عطف خود قرار دارد و پا در مسیر حرفه‌ای شدن و شفافیت نهاده است و این تحولات نیز توانسته اعتماد مردم را یکبار دیگر به سوی بازار سرمایه جلب نماید.

در این حال دولت باید با تسریع در امور مربوط به ورود شرکت‌های بزرگ و کوچک به بورس و همچنین استفاده از سرمایه‌های جذب شده برای رونق تولید، بزرگ‌ترین گام را در جهت تحقق شعار جهش تولید بردارد و به رد شدن از این سال سخت اقتصادی کمک کند.

پینوشتها

1. www.shada.ir
2. www.eghtesadonline.com
3. www.tgju.org
4. www.bourse24.ir
5. www.eghtesaad24.ir
6. www.talarebourse.com
7. www.tse.ir